8.5 Autorefleksja

Więcej na ten temat w dziale Selfie.

 

Zobacz pojęcia przeciwarchiwum

 

i historia potencjalna w dziale Archiwum.

 

Wizualną metaforą tego pojęcia może być przyglądanie się własnemu odbiciu w lustrze. Istotna jest jednak motywacja – temu spojrzeniu nie towarzyszy zachwyt, ale potrzeba przemyślenia siebie jako istoty psychologicznej, społecznej i/lub politycznej. Autorefleksja może polegać na przyglądaniu się swojej tożsamości, swoim zachowaniom, wyglądowi, motywacji, miejscu zajmowanemu w społeczeństwie. Autorefleksja to umiejętność spojrzenia na siebie z boku, w psychologii nazywana wglądem. Można rozumieć ją jako praktykę polegającą na automonitoringu – przyglądaniu się sobie wynikającym z potrzeby pogłębiania świadomości siebie, a zarazem ćwiczenia się w nieuznawaniu swojego punktu widzenia/swojej perspektywy za centralną. Autorefleksja może rozwijać społeczną empatię: prowadzić do zauważenia siebie jako osoby będącej częścią większości/mniejszości, jako osoby marginalizowanej/uprzywilejowanej, co może mieć konsekwencje dla późniejszych wyborów i zachowań. Pojęcia autorefleksji można używać także w odniesieniu do grup lub nawet narodów, gdy krytycznie przyglądają się własnej historii.