3. Seria(l)

#Pytania

3.12 Na czym polega strategia/kompozycja trójaktowa i kim jest bohater o tysiącu twarzy? → odpowiada Klaudia Rachubińska


#pytania

Biogram: Klaudia Rachubińska.

 

Czy wiesz, że ten dramat uznanego twórcy kina autorskiego, w którym Scarlett Johansson jest w rozpadającym się związku z artystą, był inspirowany prawdziwym rozwodem? A czy wiesz, że to zdanie trafnie opisuje trzy różne filmy*?

Filmowe fabuły bywają do siebie podobne i współczesnym widzom nie trzeba ich przypominać, zdarza się jednak, że poziom tego podobieństwa jest wręcz uderzający. Zbliżone zjawisko zaobserwowali antropolodzy, którzy badając odległe od siebie kultury, dostrzegli powtarzalność elementów i struktur opowieści mitycznych. Jedną z najbardziej rozpowszechnionych narracji jest mit o podróży bohatera, ze względu na uniwersalność nazwany przez religioznawcę Josepha Campbella w książce Bohater o tysiącu twarzy monomitem. Wbrew zmieniającym się kontekstom i scenografiom, a także perypetiom i wcieleniom bohatera – czy będzie to Ozyrys, Jezus czy Luke Skywalker – od tysiącleci zdajemy się wciąż wracać do tej samej podstawowej struktury mitycznej opowieści.

Przyzwyczajenie do pewnych schematów dotyczy zarówno budowy fabuły, jak i rozwiązań formalnych. Twórcy filmowych scenariuszy mają swój własny odpowiednik książki Campbella – jest nim Save the Cat! Blake’a Snydera, poradnik zawierający zbiór bardzo precyzyjnych wskazówek dotyczących budowy dobrej filmowej historii. (Jak precyzyjnych? Odważnym widzom, którzy nie boją się zepsuć sobie seansu, proponuję prosty eksperyment: ustawcie alarm w telefonie, by dzwonił co 15 minut podczas oglądania filmu i odnotowujcie ekranowe wydarzenia.) 

Zobacz też artykuł How Netflix Reverse-Engineered Hollywood.

 

Znajomość reguł jest bronią obosieczną: potrafi osłabić eskapistyczną przyjemność seansu, ale zarazem daje nam narzędzia umożliwiające bliższe przyjrzenie się skryptom rządzącym nie tylko naszą rozrywką, ale też kulturą. Jednak – na nasze szczęście lub nieszczęście – jesteśmy gatunkiem na tyle kreatywnym, że nawet ze skończonej liczby powtarzalnych elementów i struktur wciąż potrafimy generować nieskończenie twórcze historie.

* Te trzy filmy to: Między słowami (reż. Sofia Coppola, 2003), Ona (reż. Spike Jonze, 2013) i Historia małżeńska (reż. Noah Baumbach, 2019).

Strona korzysta z plików cookie w celu realizacji usług. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do cookie w Twojej przeglądarce lub konfiguracji usługi.