4.5 Pejzaż

Widok lub przedstawienie widoku – w tej definicyjnej rozbieżności cały urok i całe niebezpieczeństwo. Tło nagle postawione w centrum; ucieczka od malarskiej opowieści ku wizualnej niezależności pod płaszczykiem realizmu. Przedstawienie natury (lub nowej natury – miasta), które samo łudzi swoją rzekomą naturalnością. Nie ma gatunku bardziej zwodniczego – podającego się za oczywisty, taki, za którym nic się nie kryje. Wycinek świata i jego synteza, wzięcie świata (natury) w posiadanie, ogarnianie wzrokiem po horyzont.

Więcej na ten temat w dziale Monitoring.

 

Ale kto patrzy? Do kogo należy świat przedstawiony? Natura, pola, zwierzęta i naturalnie wpisujący się w naturę ludzie (pracujący na polu XIX-wiecznego krajobrazu pańskiego lub przesiadujący pod blokiem w krajobrazie Google Street View). Czy pejzaż musi nieuchronnie stać po stronie władzy? Czy istnieją pejzaże zaburzające, a nie potwierdzające znaturalizowany porządek?